ปัญหาใหญ่แมลงศัตรูพืช
ปัญหาใหญ่แมลงศัตรูพืช
ยกเครื่องเรื่องสารกำจัดศัตรูพืช
สมาคมคนไทยธุรกิจเกษตร
การแก้ปัญหาวัชพืชทำได้ไม่ยาก นอกจากวิธีกลคือใช้ จอบ มีด หรือใช้แทรกเตอร์แล้วสามารถใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชได้ เพระการระบาดพบเห็นได้ง่ายและสามารถเลือกใช้สารกำจัดวัชพืชได้ตามชนิดและปัญหาวัชพืช
แต่แมลงศัตรูพืชที่ระบาด ทำความเสียหายต่อพืชผลทางการเกษตรเป็นปัญหาใหญ่ เพราะมีหลายร้อยชนิด แถมป้องกันกำจัดได้ยาก บางชนิดมีขนาดเล็กขยายพันธุ์เร็ว ความเสียหายจึงเกิดขึ้นรวดเร็ว บางชนิดมีปีกบินไปได้ไกลๆ ขยายพื้นที่ระบาดได้เร็ว หากไม่สามารถยับยั้งได้ทันเวลา จะทำลายทั้งปริมาณ และคุณภาพของผลผลิต
การระบาดของแมลง ขึ้นกับปัจจัยดินฟ้าอากาศ และศัตรูธรรมชาติ ซึ่งคาดการณ์การระบาดได้ยาก การใช้สารเคมีกำจัด นอกจากจะฆ่าแมลงศัตรูแล้วยังส่งผลกระทบกับแมลงที่มีประโยชน์และสิ่งแวดล้อมอีกด้วย
การแพร่ระบาดของแมลงศัตรูพืชในประเทศไทย นอกจากทำความเสียหายแก่ผลผลิตแล้ว ยังก่อให้เกิดความล่มสลายของการทำการเกษตรมามากในอดีต ดังเช่น กรณีการระบาดของแมลงบัวในนาข้าวจังหวัดอุบลราชธานี ทำให้ชาวนาต้องอพยพถิ่นฐาน ความเสียหายของฝ้ายที่เกิดจากหนอนเจาะสมอฝ้ายทำให้อุตสาหกรรมฝ้ายต้องล่มสลาย เพราะสารเคมีที่เคยใช้หนอนดื้อยา ทำให้เกษตรกรต้องเลิกปลูก การแก้ปัญหาโดยใช้เทคนิคตัดต่อพันธุกรรม (GMO) ก็ได้รับความต่อต้าน ทำให้ต้องนำเข้าเส้นใยฝ้ายจากต่างประเทศเป็นมูลค่าหลายหมื่นล้านบาท/ปี
ปัจจุบัน แม้สารเคมีเป็นวิธีที่ยับยั้งการระบาดของแมลงได้รวดเร็ว แต่แมลงศัตรูพืชหลายชนิดก็ปรับตัวได้ดีและสามารถสร้างความต้านทานต่อสารเคมีได้เร็ว เช่น หนอนใยผัก หนอนหนังเหนียว ทำให้ต้องปรับเปลี่ยนชนิดสารเคมีที่ใช้เสมอสำหรับพืชผักกินใบ ตลอดทั้งไม้ผลหลายชนิดมีความอ่อนแอต่อการทำลายของแมลง และส่วนของพืชที่แมลงเข้าทำลายเป็นทั้งบ้านและอาหารของแมลงขณะเดียวกันก็เป็นส่วนที่เรานำมาบริโภค
ดังนั้น จะใช้สารเคมีก็ต้องพิจารณาและศึกษาให้ละเอียด ที่สำคัญต้องวิเคราะห์ปัญหาชนิดของศัตรูพืชให้ถูกต้อง เกษตรกรควรหมั่นตรวจปริมาณแมลงอย่างสม่ำเสมอ หากจำเป็นจึงลงมือกำจัด โดยใช้สารเคมีให้ถูกชนิดกับศัตรูพืช ใช้ในอันตรายที่เหมาะสม เลือกใช้สารที่ออกฤทธิ์สั้น
ข้อควรระวัง 2 ประการคือ
หนึ่ง อย่าใช้สารผสมกันหลายชนิด เพราะทำให้เกิดอันตรายมากขึ้น และเกิดสารตกค้างเป็นอันตรายต่อผู้บริโภค
สอง อย่าฉีดพ่นสาร ก่อนเวลาเก็บเกี่ยวอย่างน้อย 7-10 วัน
เนื่องจากสารฆ่าแมลงเป็นกลลุ่มสารที่มีอันตรายค่อนข้างสูง เมื่อเปรียบเทียบกับสารกลุ่มอื่น แม้มีสัดส่วนการใช้เพียง 15-20% ของสารกำจัดศัตรูพืชทั้งหมด และใช้ค่อนข้างคงที่ เว้นแต่ในกรณีมีการระบาดของแมลงมากขึ้น เช่น การระบาดของเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในนาข้าว การระบาดของเพลี้ยแป้งมันสำปะหลัง การระบาดของเพลี้ยไฟในส่วนผลไม้และกล้วยไม้
ในขณะที่เรายังไม่มีทางเลือกอื่นที่มีประสิทธิภาพดีกว่า เกษตรกรผู้ใช้ต้องเอาใจใส่และระมัดระวังการใช้เป็นพิเศษ มิฉะนั้นผู้ที่ไม่หวังดีนอกวงการเกษตร จ้องยัดเยียดให้เป็นสินค้าอบายมุข และเรียกเก็บภาษีให้ให้แพงจนไม่มีจะใช้
แล้วจะเดือดร้อนยิ่งกว่านี้หลายเท่านัก
